به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین سید محمد کاظم طباطبایی امروز در دومین روز کارگاه های اسلامی سازی علوم انسانی، با موضوع «حدیث شناسی» که در مجتمع امین قم برگزار شد، با بیان این که آموزه های دینی و اسلامی باید مستند به منبع وحیانی باشند، اظهار داشت: در زمان غیبت معصوم(علیهم السلام) تنها با حکایت های قول، فعل، و تقریر معصومین مواجه هستیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و حدیث به برخی از آسیب های حکایت حدیثی در زمان غیبت معصوم اشاره نمود و اظهار داشت: حدیث تنها راه دسترسی به متون نقلی است.
وی با اشاره به این که عالمان گذشته تلاش زیادی را برای تسهیل دستیابی مسلمانان به احادث انجام داده اند، خاطرنشان کرد: آسیب ها گاه در منظر صدور سنت بوده، سخنی که به معصوم(علیهم السلام) مستند می شود، ممکن است جعلی و یا در مرحله گزارش سنت و نقل به معنا باشد.
حجت الاسلام والمسلمین طباطبایی با اشاره به این که در برخی از موارد در مرحله فهم متن با مشکلاتی مواجه هستیم، اظهار داشت: برای استناد قولی به وجود مبارک پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله)، باید در عرصه حدیث شناسی صاحب نظر بود.
سخنران این نشست علمی در ادامه ضمن تأکید بر توجه به مطالعه منابع حدیثی جهان اسلام و تسلط بر متون آن، خاطرنشان کرد: طلاب علوم دینی باید برنامه های منسجمی را برای تقویت حافظه حدیثی پیگیری نموده، به این مهم توجه داشته باشیم.
وی خواندن حدیث با متدولوژی آموزشی و روند پژوهشی را نخستین مرحله تقویت حافظه حدیثی عنوان کرد و ابراز داشت: هفت وادی و چهل منزل یکی از راهکارهای آموزشی است که خود دوره ای هزار ساعته را می طلبد که در آن ضمن توجه به متون و منابع حدیثی، با روایات متفاوت در یک موضوع خاص آشنا شده، نسبت به آن اشرافیت پیدا خواهیم کرد.
حجت الاسلام والمسلمین طباطبایی حدیث خوانی را نخستین مرحله و آشنایی با علوم حدیثی را مرحله ای مترقی در حدیث شناسی عنوان کرد و اظهار داشت: در مرحله آشنایی با علوم حدیثی، ضمن توجه به مستند سازی فهم و اقبال به حدیث، باید ظرافت های حدیثی را فرا بگیریم.
وی ضمن تأکید بر شناخت تاریخ حدیث، با بیان این که علوم حدیث در گذر زمان با فراز و نشیب های فراوانی مواجه بوده است، اظهار داشت: پاسخ به سوالاتی چون؛ نحوه تعاملات حدیثی مذاهب مختلف اسلامی، سوالات غالب در یک گذر زمانی مشخص و... نیازمند شناخت دقیق تاریخ حدیث است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و حدیث کتاب شناسی و منبع شناسی حدیثی را مهم ارزیابی نمود و اظهار داشت: فردی که در حوزه معارف دینی کار می کند، باید ضمن تسلط بر مبانی کتاب های حدیثی جهان اسلام، به رویکردهای حدیثی مولفان نیز توجه داشته باشد.
وی با اشاره به این که طلاب علوم دینی باید ضمن توجه به منابع حدیثی با شروح حدیثی نیز آشنا باشند، خاطرنشان کرد: سبک شناسی کتاب حدیثی باید مور توجه بوده، از اعتبار سنجی منابع حدیثی نیز در این راستا غافل نباشیم.
حجت الاسلام والمسلمین طباطبایی افزود: در حدیث شناسی باید ضمن انس با احادیث، در استخراج متن های کتب حدیثی جدی بوده، مؤلف کتاب و حوزه حدیثی مؤلف(محل استقرار مؤلف) را مورد توجه قرار دهیم.
این استاد دانشگاه، علم رجال را یکی از نیازهای حدیث شناسی عنوان کرد و اظهار داشت: باید منابع و مبانی علم رجال و ملاک های حاکم بر آن و تفاوت های دیدگاهی در این زمینه مورد توجه طلاب دینی قرار گیرد.
وی با اشاره به این که در حدیث شناسی باید کتاب شناسی، سبک شناسی و نیز حوزه و مکاتب حدیثی را مهم بدانیم، یادآور شد: نمایان سازی رابطه قرآن و حدیث در مجموعه معارف الهی، امری مهم و بنیادین است که باید در ابتدای ورود به امر مهم حدیث شناسی مورد توجه قرار گیرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و حدیث خاطرنشان کرد: فقه الحدیث امر مهمی است که در آن ضمن نیاز به فهم دقیق و منطقی مطابق با مبانی فقهی، باید با استفاده از یک روش علمی، به مراد پیامبر(صلی الله علیه و آله) و امام(علیهم السلام) دست یابیم.
وی بر توجه و اهتمام به واژه شناسی، ظرافت های واژگانی و فقه اللغه در عرصه حدیث شناسی تأکید نمود و تصریح کرد: توجه به فضای صدور حدیث، یکی از بایسته های مهم در حدیث شناسی و مصداق سنجی آن در عصر حاضر است.
حجت الاسلام والمسلمین طباطبایی در پایان به مراحل مختلف حدیث شناسی و مواجهه طلاب علوم دینی با این مهم اشاره نمود و اظهار داشت: ضمن توجه به سر فصل های حدیث پژوهشی، باید به سمت فهم دقیق کتاب و سنت حرکت نموده، راه کارها را به طور دقیق و منضبط به دست بیاوریم
